'Chia chữ' cho học trò nhỏ
Anh Nguyễn Hoàng Thắng, chuyên gia công nghệ, đồng sáng lập dự án phi lợi nhuận Chống lừa đảo (chongluadao.vn) cho biết, ngày nay, càng nhiều người sử dụng điện thoại có truy cập internet thì cũng là môi trường lý tưởng cho các hoạt động lừa đảo hoạt động rầm rộ. Việc nhận diện những cách thức lừa đảo dường như không thể bởi thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó phát hiện với một người bình thường. Ghi nhận thực tế cũng như từ báo cáo của hàng trăm nạn nhân, chuyên gia này nói rằng những cách thức lừa đảo thường "đội lốp" như: thông báo trúng thưởng hoặc quà tặng, giả danh nhân viên ngân hàng hoặc ví điện tử, người quen nhờ giúp đỡ, hỗ trợ nâng cấp SIM hoặc chuẩn hóa thông tin thuê bao, mời chào đầu tư tài chính hoặc tiền ảo…Bên cạnh đó, các đối tượng lừa đảo cũng giả danh cơ quan chức năng như: công an, tòa án, viện kiểm soát… nhằm gọi điện thông báo với nạn nhân đang liên quan đến một vụ án (ví dụ: rửa tiền, vi phạm giao thông), yêu cầu chuyển tiền để "phục vụ điều tra" hoặc tránh bị bắt. Chúng thường sử dụng số điện thoại giả mạo hiển thị đầu số quen thuộc để tạo niềm tin. Hoặc yêu cầu nâng cấp tài khoản VNEID, xác thực KYC (thủ thuật trong các dịch vụ tài chính) danh tính cấp 2... sau đó gửi đường link giả mạo chứa phần mềm độc hại để nạn nhân tải về. Mục đích chung chiếm quyền điều khiển điện thoại nạn nhân và rút hết tiền trong tài khoản ngân hàng, cũng như đánh cắp toàn bộ dữ liệu có trên điện thoại. Chia sẻ với phóng viên Báo Thanh Niên, Huỳnh Ngọc Khánh Minh, thành viên dự án Chống lừa đảo cho hay, mã độc điện thoại là một loại phần mềm độc hại được thiết kế để tấn công và gây hại cho điện thoại thông minh và máy tính bảng. Mã độc có thể thực hiện nhiều hành vi trái phép như: đánh cắp dữ liệu cá nhân, theo dõi hoạt động của người dùng, kiểm soát thiết bị từ xa hoặc thậm chí mã hóa dữ liệu để tống tiền.Mã độc điện thoại có thể lây lan qua nhiều phương thức khác nhau, bao gồm tải xuống ứng dụng độc hại, nhấp vào liên kết lừa đảo trong tin nhắn hoặc email, từ đó, kẻ xấu khai thác các lỗ hổng bảo mật của hệ điều hành và trở thành mối đe dọa nghiêm trọng. Một số loại mã độc phổ biến: Trojan, Spyware (phần mềm gián điệp), Ransomware (mã độc tống tiền), Adware (phần mềm quảng cáo độc hại)…Nói về cơ chế hoạt động của mã độc, Anh Minh cho rằng kẻ tấn công sẽ lừa người dùng thực hiện cài đặt các ứng dụng giả mạo như ứng dụng ngân hàng, ví điện tử, game miễn phí, phần mềm diệt virus giả; bấm vào link độc hại trong tin nhắn SMS, email lừa đảo hoặc mạng xã hội; cấp quyền quá mức cho ứng dụng mà không kiểm tra. Tiếp đến là giai đoạn tấn công đánh cắp thông tin cá nhân (danh bạ, tin nhắn, mật khẩu, tài khoản ngân hàng); chuyển hướng OTP, chặn SMS để chiếm tài khoản ngân hàng; gửi tin nhắn lừa đảo đến danh bạ để phát tán mã độc; chiếm quyền điều khiển điện thoại. "Giả mạo ngân hàng, người dùng nhận được tin nhắn từ ngân hàng thông báo tài khoản bị khóa và yêu cầu nhấp vào link để xác thực. Khi nhập thông tin, hacker lấy được tài khoản ngân hàng. Hoặc giả mạo bưu điện, người dùng nhận tin nhắn từ "VNPost" báo có đơn hàng chưa nhận và yêu cầu tải một ứng dụng giả (chứa mã độc) để kiểm tra trạng thái đơn hang", anh Minh nói.Chia sẻ thêm thủ đoạn mà nhiều người thường gặp là: "Lừa đảo qua mạng xã hội. Thông thường, tài khoản người quen bị hack, sau đó gửi tin nhắn nhờ giúp đỡ, kèm theo "file APK" hoặc link tải ứng dụng lạ. Khi người dùng tải về và cài đặt, hacker sẽ chiếm quyền điều khiển điện thoại hoặc gửi mã độc đến danh bạ của nạn nhân. Một số vụ lừa đảo trên Zalo, Messenger khi hacker giả danh bạn bè nhờ "mở file quan trọng", nhưng thực chất là file cài đặt mã độc".Để nhận diện các mã độc, anh Minh nói rằng sẽ có các đặc điểm như: điện thoại chạy chậm bất thường, hao pin nhanh dù không sử dụng nhiều. Xuất hiện quảng cáo lạ, ngay cả khi không mở trình duyệt. Các ứng dụng yêu cầu quyền truy cập bất thường (truy cập tin nhắn, camera, danh bạ…). Ngoài ra, tài khoản ngân hàng, ví điện tử bị đăng nhập từ thiết bị lạ. Có tin nhắn gửi đi nhưng người dùng không hề gửi. Xuất hiện ứng dụng lạ không rõ nguồn gốc. Điện thoại tự động bật Wi-Fi, Bluetooth, định vị, camera dù bạn đã tắt.Trong khi đó, theo anh Nguyễn Hưng, người sáng lập dự án phi lợi nhuận Chống lừa đảo, những hình thức trên phản ánh sự kết hợp giữa các chiêu trò truyền thống và công nghệ cao như AI, giả mạo số điện thoại, hoặc mã độc. Để bảo vệ bản thân, người dân không cung cấp thông tin cá nhân (căn cước công dân, họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ, số điện thoại...), đặc biệt là mã OTP điện thoại cho người khác. "Mọi người, hãy chậm lại một bước, nghĩa là trước khi chuyển tiền hay cung cấp thông tin cho ai đó nên xác thực lại số tài khoản, đúng người cần chuyển tiền rồi sau đó mới thực hiện các bước tiếp theo", Hưng bày tỏ. Cần bảo mật 4 lớp, xác thực danh tính cho các tài khoản ngân hàng và tài khoản mạng xã hội . 4 lớp đó gồm: số điện thoại, email, mật khẩu, mã Authenticator (hay còn gọi là 2FA, lên CH Play (trên android) hoặc Appstore (cho iphone) tải ứng dụng tên Authenticator có hình hoa thị 7 màu. Đồng thời, xác minh thông tin qua các kênh chính thức (gọi hotline ngân hàng, nhà mạng, cơ quan chức năng địa phương...). Báo cáo số điện thoại lừa đảo cho cơ quan chức năng hoặc nhà mạng. Khóa ngay tài khoản ngân hàng bằng cách gọi lên số hotline của ngân hàng bạn dùng nếu phát hiện bị lừa đảoNếu nghi ngờ người thân, bạn bè bị hack tài khoản hoặc mượn tiền thì phải gọi ngay cho họ qua số điện thoại Zalo, Telegram, Facebook... để xác thực một lần nữa xem có chính xác không.Tình huống cố định sẽ giúp U.23 Việt Nam giải quyết đối thủ Kuwait?
“Những giải bóng đá như Thanh Niên Sinh viên Việt Nam là sân chơi ý nghĩa cho những ai đam mê thể thao, bóng đá, chứ không chỉ những ai muốn theo nghề cầu thủ chuyên nghiệp. Đồng thời, đây cũng là nơi để các bạn sinh viên được gặp gỡ, giao lưu, kết nối với nhiều người có chung đam mê. Đặc biệt, nếu thể hiện tốt và may mắn, các cầu thủ sẽ lọt vào tầm mắt của các vị huấn luyện viên và có thể sẽ được mời về các câu lạc bộ”, thủ môn của CLB Hải Phòng, từng là sinh viên Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM nói.
Trao tiền bạn đọc giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn
Vì có điểm học tập tốt tại ĐH Cần Thơ, cùng với đạt điều kiện về chứng chỉ ngoại ngữ nên Giang đã nhận được học bổng tiến sĩ tại ĐH Quốc gia Incheon (Hàn Quốc) trị giá khoảng 3 tỉ đồng. Tháng 8.2018, Giang sang Hàn Quốc du học.
Ngày 20.3, tại Đắk Lắk, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam công bố quyết định thành lập và ra mắt NHNN khu vực 11; đồng thời tổ chức hội nghị đẩy mạnh tín dụng ngân hàng, góp phần tăng trưởng kinh tế.NHNN khu vực 11 gồm 5 tỉnh Tây nguyên: Đắk Lắk, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Nông và Lâm Đồng. Trụ sở NHNN khu vực đặt tại Đắk Lắk. Ông Nguyễn Kim Cương giữ chức quyền Giám đốc NHNN khu vực 11.NHNN khu vực 11 quản lý 32 TCTD đang hoạt động với 115 chi nhánh cấp 1, 5 chi nhánh ngân hàng chính sách xã hội và 51 Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND); với 1.175 chi nhánh cấp 2, phòng giao dịch...Phát biểu tại hội nghị đẩy mạnh tín dụng ngân hàng nhằm góp phần tăng trưởng kinh tế khu vực 11, Phó thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết năm 2025, NHNN xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng khoảng 16%, cao hơn các năm trước. Ngay từ cuối năm 2024, NHNN đã thông báo chỉ tiêu cho các TCTD để chủ động đáp ứng vốn cho nền kinh tế; đồng thời NHNN sẽ theo dõi diễn biến kinh tế vĩ mô và tình hình thực tế để chủ động điều chỉnh chỉ tiêu TTTD.Ông Sơn cũng đề nghị các TCTD quyết liệt thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tăng khả năng tiếp cận tín dụng đối với khách hàng; tập trung đáp ứng nhu cầu vốn cho lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực sản xuất kinh doanh, động lực tăng trưởng kinh tế, kiểm soát tín dụng các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; phát triển các sản phẩm tín dụng, dịch vụ ngân hàng phù hợp với đặc thù của từng đối tượng khách hàng... Đồng thời, nâng cao chất lượng hoạt động thông tin tín dụng của ngành nhằm nâng cao khả năng thu thập, cung cấp thông tin tín dụng khách hàng vay, từ đó hỗ trợ cho TCTD tăng cường cho vay; tạo thuận lợi cho ngân hàng CSXH triển khai các chương trình tín dụng chính sách đến người nghèo, đối tượng chính sách, hộ đồng bào dân tộc thiểu số...Theo NHNN khu vực 11, tính đến 28.2.2025, tổng dư nợ tín dụng khu vực này đạt trên 590.000 tỉ đồng, tăng 0,54% so với cuối năm 2024, chiếm khoảng 3,75% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Cơ cấu tín dụng phù hợp với định hướng phát triển kinh tế của vùng, như: tín dụng cho ngành thương mại, dịch vụ chiếm hơn 54%, ngành nông, lâm, thủy sản chiếm khoảng 33%. Tín dụng đã tập trung cho các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, NHNN…
Giảm phí BOT, cước hàng không mở đường nông sản lưu thông, xuất khẩu
Như Thanh Niên đã đưa tin, nắng nóng ở TP.HCM ngày càng gay gắt. Có thời điểm, nhiệt độ lên đến gần 40 độ C. Và không ít người mưu sinh dưới thời tiết nắng nóng cảm thấy đau đầu, mệt lả người. Để chống chọi nắng nóng, cụ thể là không bị say nắng, có người cho hay đã "thủ" sẵn thuốc chống say nắng mua ở nhà thuốc.Anh Đặng Hiên (37 tuổi, ngụ ở hẻm 220 Bùi Đình Túy, Q.Bình Thạnh, TP.HCM), tài xế xe ôm công nghệ, cho biết từng bị ngất xỉu vì cả ngày phải chạy xe ngoài đường đưa đón khách, giao đồ, nên ghé tiệm thuốc tây mua thuốc chống say nắng."Dược sĩ bán thuốc hạ thân nhiệt. Khi cảm nhận nhiệt trong cơ thể tăng lên thì tôi lấy ra hòa tan để uống. Ngoài ra, tôi cũng mua thêm thuốc giãn cơ và một số dung dịch bù nước điện giải để uống giúp bù nước nhanh và điều tiết lại cơ thể", anh Hiên cho hay và kể về tên những loại thuốc anh sử dụng là: Efferalgan Codeine, Oresol Pluz…Nguyễn Công Thảo (27 tuổi), cho biết hàng ngày phải di chuyển từ đường Dương Đình Cúc (H.Bình Chánh, TP.HCM) đến TP.Bến Cát (tỉnh Bình Dương) để làm việc về phân phối sản phẩm xây dựng. Liên tục đi lại trong thời tiết nắng nóng nên anh Thảo cho hay thường uống thuốc Corticoid. "Tôi đề phòng nên uống thuốc trước khi ở nhà", anh Thảo nói.Nữ tài xế xe ôm nghệ Huỳnh Thị Thảo Liên (32 tuổi, ngụ ở đường số 12, Q.Bình Tân, TP.HCM), cho biết vì đặc thù công việc thường xuyên ở ngoài trời, nên khi vô tình xem trên mạng xã hội, thấy quảng cáo về một loại viên uống chống nắng xuất xứ từ nước ngoài "giúp tạo hàng rào bảo vệ da, giảm sự tấn công của UV gây hại" nên đã nhanh chóng mua và sử dụng hàng ngày.Trên nhiều nền tảng thương mại, đã và đang xuất hiện nhiều bài đăng về những "viên uống chống nắng hiệu quả an toàn nhất hiện nay", "viên uống chống nắng nổi tiếng nhất trên thị trường bởi hiệu quả đỉnh cao khi sử dụng"… Trong đó nhấn mạnh ưu điểm là bảo vệ da và phòng ngừa ung thư rất hiệu quả, sản phẩm có khả năng chống nắng tốt khi kết hợp kèm theo kem chống nắng, có khả năng chống lão hóa hay cải thiện thâm không quá rõ rệt khi sử dụng.Huỳnh Lan Hạ (28 tuổi), làm việc tại 364 Cộng Hòa (Q.Tân Bình, TP.HCM), kể: "Tôi có mua viên uống chống nắng hơn 2 triệu đồng/hộp/60 viên. Dù giá thành cao, nhưng vì muốn chống say nắng, và muốn bảo vệ sức khỏe nên mua để dùng".Theo bác sĩ Nguyễn Huỳnh Phương, làm việc tại Phòng khám Bệnh viện ĐH Y dược 1 (Q.10, TP.HCM), nên cẩn trọng chứ không thể tùy tiện sử dụng các loại thuốc chống say nắng."Vì từng loại thuốc có thể gây tác dụng phụ. Chẳng hạn, sử dụng thuốc Corticoid trong thời gian dài với liều lượng cao thì để lại tác dụng phụ nghiêm trọng như: loãng xương, tăng nguy cơ bị nhiễm trùng, có thể bị loét dạ dày tá tràng… Còn khi uống thuốc Oresol, nếu không có liều dùng và cách dùng phù hợp, uống với nồng độ quá đặc cũng sẽ để lại hệ lụy với những tác dụng không mong muốn như: chóng mặt, tim đập nhanh, huyết áp tăng, khó thở…", bác sĩ Phương nói.Đối với những viên uống chống nắng được rao bán trên các nền tảng thương mại điện tử, bác sĩ Phương cũng khuyến cáo cẩn thận kẻo sử dụng phải hàng giả vì không ít sản phẩm nổi tiếng từng bị làm giả trên thị trường. Mỗi loại sản phẩm sẽ bao gồm nhiều thành phần, có thể gây dị ứng với người sử dụng."Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, để an toàn, cần phải có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa", bác sĩ Phương lưu ý.Bác sĩ Nguyễn Huỳnh Phương chia sẻ một số cách có thể giúp chống say nắng, thay vì tìm đến các loại thuốc.Có thể là uống nhiều nước. Ngày thường uống ít nhất 2 lít nước/ngày, thì khi thời tiết oi bức hãy tập thói quen uống nước từ 3-4 lít/ngày. Sử dụng thêm những loại nước ép, ăn nhiều trái cây chứa vitamin A, Vitamin C và Vitamin E.Khi cảm thấy mệt, nên tìm bóng râm, nơi có máy điều hòa nhiệt độ. Cũng nên sử dụng trang phục làm bằng chất liệu thoáng khí như cotton, vải lanh. Những loại vải này sẽ không khiến cảm thấy bí bách và đổ mồ hôi nhiều hơn khi nóng. Ngoài ra, nên chọn những loại vải có màu sáng, vì sẽ hấp thụ ít ánh nắng mặt trời hơn so các gam màu tối.Ra đường khi nhiệt độ quá cao, cần phải có áo chống nắng, khẩu trang, kính râm. Cần có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, không nên làm việc quá sức, đặc biệt là dưới nhiệt độ cao.
